این مطلب پیوسته به روز خواهد شد.
برخی از دوستان خواسته بودند تا بهترین منابعی که به زبان فارسی برای مطالعه درباره عرفان های نوپدید که بخشی از جنبش های نوپدید دینی (NRMs: new religious Movements) هستند را معرفی کنم.
در چند سال گذشته نوشته های فراوانی با انگیزه های متعدد که اکنون مجال بیان و بررسی آن نیست در قالبهای گوناگون منتشر شد؛ در اینجا خواهیم کوشید به جای معرفی همه ی منابع تنها بر نوآوری، کیفیت علمی و سلامت نوشته ها نظر داشته باشیم؛ بر این اساس منابع زیر برای مطالعه با دید علمی _ انتقادی مناسب به نظر می رسند:
1. جمعی از نویسندگان، جنبش های دینی جدید: چالش و واکنش (گزیده)، به کوشش ویلسن، برایان و کرسول جمی، ترجمه موسی اکرمی، تهران، نگاه معاصر، 1393، 221 ص.
2. حمیدیه، بهزاد، معنویت در سبد مصرف، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1391، 463 ص.
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، این کتاب میخواهد اثبات کند که سکولاریته در زمان ما شدت یافته است. بر این اساس، مولف کتاب(دکتر بهزاد حمیدیه) میخواهد علت رشد و توسعه حیرتانگیز جنبشهای معنوی نوپدید در دهههای آخر قرن بیستم را تبیین کند.
هدف از تالیف این کتاب این است که با بررسی مبانی تحول مفهوم دین و عرفان در فرهنگ مصرفی، آشکار شود که آیا رشد معنویتهای نوین و جنبشهای نوپدید دینی، پس از یک دوره موثر عرفیسازی، به معنی بازگشت به دین و عرفان سنتی است یا تحول کیفی عمیقی در حال رخ دادن است.
دو مساله فرعی مورد تحقیق در این کتاب، ارتباط جنبشهای نوپدید دینی و معنوی با فرهنگ مصرفاند. از نوآوریهای این کتاب طرح مفهوم پارادایم دینداری است.
کتاب «معنویت در سبد خانواده» در 9 بخش تدوین و تنظیم شده است. این کتاب پس از مقدمه و تبیین چارچوب روشی و مفهومی در بخش نخست، در بخش دوم به معرفی دو پارادایم دینداری پیش از حاکمیت فرهنگ مصرفی، یعنی پارادایم تعالیگرا و پارادایم عرفی پرداخته است.
بخش سوم کتاب به تحلیل فرهنگ مصرفی و تحولهای فرهنگی همبسته با آن اختصاص دارد. در بخش چهارم، تحولهای مولفههای دروندینی در دوره پساسنت از جمله دوره حاکمیت فرهنگ مصرفی بررسی میشوند.
در بخش پنجم با عنوان «نجات» و «خدا» تلاش شده است تا به صورت توصیفی، تحولهای اخیر در عرصه دین نشان داده شوند.
بخش ششم، اصلیترین بخش کتاب «معنویت در سبد خانواده» است که تبیین پارادایمی مبانی مفهومی دین در فرهنگ مصرفی را بر عهده دارد.
بخش هفتم نیز به بررسی وضعیت عرفان درهر یک از سه پارادایم دینداری پرداخته است.
بخش هشتم کتاب به ملاحظهای انتقادی اختصاص داده شده است و بخش نهم نیز به جمعبندی مباحث پرداخته است و در عین حال، نیمنگاهی به وضعیت ایران در ارتباط با موضوع کتاب دارد. (پایان معرفی کتاب از خبرگزاری کتاب)
3. چند مقاله و یادداشت زیر نیز در همین زمینه مفید خواهد بود:
1-3. درنگی در آثار و آرای جیمز گوردون ملتون
2-3. ظهور رشته مطالعات ادیان نوپدید از دیدگاه ملتون
دریافت دو مقاله بالا
3-3. نگاهی تاریخی به ضدکیش گراها در ایالات متحده
4-3. جنبشهای نوپدید دینی و مخالفان آنها در قرن 21، جیمز گوردون ملتون.
دریافت دو مقاله سوم و چهارم
5-3. گزارش یک مصاحبه با گوردون ملتون
6-3. آرای گوردون ملتون در ترازوی نقد
دریافت دو مقاله پنجم و ششم
چنانچه دوستان عزیز، کتاب یا مقاله ای را در این زمینه سودمند دیده اند می توانند در این نوشته لطف کرده و با ما همراه شوند.
به یکی از بحث های مورد علاقه من اشاره کردید. بسیار مفید بود
متشکرم
مقالاتی از دکتر بهزاد حمیدیه با موضوع مشابه:
ایران و رشد دین نماهای جدید
روایت روشنفکرانه معنویت گرایی
تلاشی در سنخ شناسی جنبش های نوپدید معنوی ایران
بازشناسی فردگرایی و پیامدهای آن
بازخوانی انتقادی تحولات اخیر دینداری و معنویتگرایی