احمد غزالی (۴۵۲ - ۵۲۰ ه.ق) از عارفان نامی مکتب خراسان می باشد، او متولد توس بوده و خراسان خاستگاه اصلی تعالیم او به شمار می رود. او هم چون منصور حلاج از جمله عارفان عاشقی است که اساس سیر و سلوک خود را بر عشق استوار ساخت و نیز با پیروی از مکتب سُکر، که بایزید بسطامی (متوفی 261 ه.ق) آن را بنیان نهاد نخستین کسی بود که مذهب تصوف عاشقانه را در خراسان شرح و بسط داد و با تأثیری که بر شعر عاشقانه صوفیانه نهاد حوزه ادبیات عرفانی فارسی را متحول ساخت.5
هیچ کس را عاشق دلیل نتواند گفتن بر خوبی معشوق و هیچ نتواند در دل عاشق دلیل نشاندن که دالّ باشد بر بغض معشوق. پس معلوم شد که اینجا دلیل کار ندارد، اینجا طالب عشق میباید بودن.1
علت عاشق ز علتها جداست عشق اصطرلاب اسرار خداست2
دریافت آهنگ زیبای "به سوی تو" با صدای مهران زاهدی
------------------
1. مولوی،فیه مافیه، تصحیح بدیع الزمان فروزانفر، انتشارات نگاه، 1385،ص 107.
2. دفتر اول مثنوی، بخش6.
تأملی در معنا و مفهوم «عشق» در گفتوگو با استاد مصطفی ملکیان |
|
موطن آرمان، ذهن انسان است اما در سرو کار داشتن با این واقعیتها آرمان ساخته ایم و برای نزدیک شدن به این آرمانها دست به عمل میزنیم و عمل یعنی دگرگون کردن جهان واقع و نزدیک کردن جهان به صورتهای آرمانی. پس در پروژه عاشق و معشوق هم حالا که میدانم معشوق آرمانی نیست، با کمک او به صورتهای آرمانی نزدیک میشوم. او را به عنوان واقعیتی میپذیرم. اساسا ما در قبال همنوع دو وظیفه داریم؛ یکی تقریر حقیقت، یکی تقلیل مرارت. |