آرامگاه ژنده پیل...
زیارتگاه احمدبن ابوالحسن شیخ احمد جام (536-441 هـ.ق) که قدمتی
حدود 800 سال دارد، در شهرستان تربتجام (از شهرهای قدیمی استان خراسان که تا اوایل
قرن هفتم از توابع نیشابور بوده است) قرار دارد و مشتمل بر ده بنای تاریخی است که
در اطراف یک حیاط وسیع قرار گرفته اند. قبر خود شیخ، بدون هیچگونه بنایی به صورت
روباز در مقابل ایوان عظیمی قرار دارد و درخت پسته کوهی کهنسالی (با 900 سال قدمت) به صورت خودرو
با شاخه هایی فراوان در میان قبر روئیده است که زائرین تربت شیخ اعتقاد خاصی به آن
دارند.
گرچه مجموعه مزار «شیخ احمد جام» از قدیمی ترین آثار تاریخی و معماری باقی مانده پس از اسلام در ایران است ولی باغ و درختان کهنسال آن، شرایط نامساعدی دارند.
شیخ احمد جام معروف به «ژندهپیل» از اولاد لیث بن جریر بجلی از اصحاب پیامبر(صلی الله علیه و آله) است که نسب ایشان به حضرت ابراهیم (علیه السلام) می رسد، شیخ جام در نامق کاشمر به دنیا آمد. زندگی شیخ را می توان به سه دوره غفلت (تا 22 سالگی) توبه و ریاضت (از ۲۲ تا ۴۰ سالگی) و ارشاد (از ۴۰ سالگی تا هنگام مرگ) تقسیم کرد. شیخ جام ضمن تدریس به نوشتن نیز می پرداخت که این نوشته ها شامل ۱۴ اثر می باشد که از این میان ۷ اثر آن باقی مانده است که از مهم ترین تالیفات شیخ می توان به روضة المذنبین، سراج السائرین، کنوزالحکمه، بحارالحقیقه، مفتاح النجات، انس التائبین و دیوان اشعار اشاره کرد. این عارف قرن پنجم خانواده ای بزرگ داشت که فرزندانش نیز اهل علم و فضیلت بودند، وی در سال ۵۳۶ ه.ق در معدآباد (مکان فعلی آرامگاهش) وفات یافت و در برابر خانقاهش که وقف بانویی پرهیزگار به نام خدیجه خاتون بود به خاک سپرده شد. خانواده شیخ جام در سراسر خراسان بزرگ و حتی هند و آسیای میانه و افغانستان پراکنده هستند و مورد احترام و توجه مردم بوده اند و در اصطلاح عامیانه با نام خواجه ها (بزرگان) معروف اند.
---------------------------
منبع:
جالب ومفید بود
تشکر میکنم