عباس میرزا - ولیعهد فتحعلی شاه قاجار و روشنفکر صوفی نواز- به ژوبر فرستاده ناپلئون چنین می گوید:
"نمی دانم این قدرتی که شما اروپایی ها را بر ما مسلط کرده چیست و موجب ضعف ما و قدرت شما چه هست... اجنبی حرف بزن! بگو من چه باید بکنم که ایرانیان را هشیار نمایم؟" (رک.به: اکبری، ص116)
کوثری در کتاب خود با توجه به نظرات محققان اروپایی در مورد "منش ملی ایرانی" آورده است که ایرانیان علاقه و ارادت زیادی به حضرت علی (علیه السلام) داشته و به صفای باطن تآکید بسیار دارند و این به دلیل جمع دو ویژگی بارز در منش ملی ایرانی در شخصیت این بزرگوار است که یکی گرایش به زهد و درویشی و دیگری گرایش به صفت جوانمردی و پهلوانی است. و جالب است که این دو صفت یعنی زهد و جوانمردی (فتوت) دریک شخصیت کاملاً ایرانی نیز وجود دارد کهدر قرن هفتم و هشتم می زیسته است و "پوریای ولی" نام دارد؛ پهلوانی که به درویشی و جوانمردی مشهور بوده است. به همین دلیل دو نهاد خانقاه (مروج زهد و درویشی) و زورخانه (مروج پهلوانی و جوانمردی) در جامعه سنتی ایران نقش مهمی در فرهنگ پذیر کردن ایرانیان داشتند. (رک.به: کوثری، ص 43)