عظمت هنر در زیبایی است و زیبایی تلألو کمال است. کمال نه تنها تجلیگاه زیبایی است بلکه ظهور و نمودار زیبایی، کمال آفرین است. تعالی و کمال انسان نیز رسیدن به قرب الهی و خدایی شدن است. (وکیلی و کسایی زاده، 1388، عرفان و موسیقی، پژوهشنامه عرفان)
خداوند زیبایی مطلق است و رنگ او بهترین رنگهاست (صِبْغَةَ اللّهِ وَمَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللّهِ صِبْغَةً) و زمانیکه انسان با دستیابی به قرب الهی، رنگ خدایی به خود میگیرد صاحب کمال و جمال الهی میشود و ظهور این زیبایی، خود کمال آفرین است؛ و در تعامل میان این زیبایی و کمال است که هنر نقش تعالیآفرین مییابد.
نقل است که وقتى یکى عصابه یى1 بر سر بسته بود. گفت: «چرا عصابه بر سر بسته اى؟». گفت: «سرم درد مى کند». گفت: «عمرت چند است؟». گفت: «سى سال».
گفت: «در این سى سال بیشتر تندرست بودى یا بیمار؟». گفت: «تندرست». گفت: «هرگز در این مدّت عصابه شکر بربسته اى؟ [که] به یک دردسر که تو را هست، عصابه شکایت بربندى.»
فرید الدین عطار نیشابورى، تذکره الأولیاء، 2جلد، مطبعه لیدن - لیدن، چاپ: اول، 1905 م.
حضرت حق که علیم وخبیر به حال انسان است می فرماید : «فامّا الانسان إذا ماابتلیه ربّه فأکرمه ونعّمه فیقول ربّی أکرمنِ وأمّا إذا ماابتلیه فقدر علیه رزقه فیقول رببی أهاننِ» (الفجر89/ 15-16)
1- دستار، دستمال.
«صورتِ درویشی، درویشی نباشد! از صورتِ نان، نتوان سیر شدن؛ اصل، معنی است، چون در دل او محبت دنیاست به صورت فقیر باشد به معنی امیر؛ به صورت ادریس باشد به معنی ابلیس.
اندرین ره چون بسی ابلیس آدم روی هست
تا هر آدم روی را زنهار کآدم نشمری».
(سلطان ولد،بهاءالدین محمد بن محمد (د 712ق)، معارف، به کوشش نجیب مایل هروی، تهران: مولی، چاپ دوم، 1377، ص 269).
هانری کربن، سالک فرزانش ایرانی
دکتر آیدین پورمسلمی
ایران تنها یک ملت، یا یک امپراتوری کهنسال نیست، ایران عالمی معنوی است در کانون تاریخ حکمت و ادیان. (هانری کُربن)
۱۴ آوریل مصادف است با زادروز مردی که زندگیاش را وقف شناخت فرهنگ و اندیشه سرزمینی ساخت که در آن متولد نشده بود، ولی عشق به آن وادی شگفت، او را به زیارت سپهر معنوی سرزمینی کشانید که او آن را دنیای میانجی نامید. این نوشته را به احترام او و دینی که به اندیشه والایش دارم مینگارم. شاید یکی از بزرگترین افسوسهای همیشه من این باشد که سالی که هانری کُربن از این دنیا رفت، من تنها یک سال داشتم و در سالهای اخیر هرگاه نوشتههایش را میخوانم بهویژه از زمانی که کار بر روی طرح بزرگ بازخوانی فرزانش ایرانی را آغاز کردهام ،اندوه اینکه کاش میشد با او سخن میگفتم، رهایم نمیکند .
در شش ماه نخست 1393، 14 پایان نامه برای دفاع مجوز قطعی دفاع گرفتند که 11 مورد از آنها موفق به دفاع شدند. پایین ترین نمره 15 و بالاترین نمره(نمره کامل؛ 18) متعلق به آقای ناصر خراسانی بود که درباره محمود بن محمد دهدار شیرازی کار کرده بودند. بیان خوب، انگیزه و اطلاعات جنبی ایشان در این کار از جمله عوامل گرفتن این نتیجه بود. دفاع سه نفر از دوستان نیز به علت نقص یا نامناسب بودن کارشان، یکی با انجام دفاع و دو دیگر پیش از انجام، همچون دیگر دوستان بر جای مانده به نیمسال جاری محول شد. از این میان دو پایان نامه از تصحیح های انجام شده نسخه خطی و بقیه موارد از پژوهش های مسئله محور بودند.
این گزارش پس از آماده شدن آمارهای پژوهش با دقت و نکات بیشتری کامل خواهد شد.
مبحث زن در تصوف نخستین بار توسط مارگارت اسمیت مطرح شد بعد از وی از جمله کسانی که به این مبحث پرداختند بانویی فرزانه به نام پروفسور آنماری شیمل بود که سالها تلمّذ مکتب آباء روحانی و مربیان معنوی از قبیل حضرت مولانا جلال الدین مولوی،حکیم سنایی، محی الدین عربی را دارا بود وی معتقد بود که زن و مرد در هر زمینهای که با هم تفاوت داشته باشند در زمینه عرفان با هم یکسان میباشند و عرفان اسلامی یا همان صوفیگری به علت دارا بودن صفات و خصوصیات زنانه شدید بیانگر حضور پر رنگ زنان در عرصه عرفان می باشد در میان اساتید وی ابن عربی نیز معتقد بود که زن به عنوان هدیه ای الهی جهت تسکین بخشیدن مرد و جزئی جدایی ناپذیر از جنس مذکر میباشد او معتقد بود که خداوند عامل خلاق مذکر را به همراه عامل مفعول مونث در خود جای داده است و بدون آیینهای زنانه که همان عالم آفریده شده است هرگز نمیتواند زیبایی و جمال خود را نظاره گر باشد وی آنچنان بر نقش محوری زن تاکید میکرد که امروزه منتقدان مسلمان مدرن او را به داشتن تمایلات سمبلیسم فراجنسی متهم کرده اند.
آیا برای شما مباحث زیر مطرح شده است؟
- ارتباط عرفان، دین و شریعت
- مفهوم عرفان در گذشته و حال
- ارتباط عرفان با هنر و اخلاق
- رابطه عرفان، روابط اجتماعی و سیاست
- عرفان در زندگی مدرن
- عرفان برای گروهی خاص یا برای توده مردم
- ارتباط عرفان و شکستهای اجتماعی
- و ...
منابع آزمون کارشناسی ارشد و دکتری رشتههای عرفان اسلامی و ادیان و عرفان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات:
منابع آزمون کارشناسی ارشد و دکتری عرفان اسلامی
منابع کارشناسی ارشد و دکتری ادیان و عرفان
ضرایب دروس در آزمون دکتری رشتههای عرفان اسلامی و ادیان و عرفان دانشگاه آزاد اسلامی
غزلی زیبا از بیدل دهلوی؛ به همراه تصنیف حسام الدین سراج و تک نوازی (تنبور) رامین کاکاوند.
خاک بودم آب گشتم گِل شدم....... عالمی گُل کردم آخر دل شدم
غیرت حسن اقتضای شرم داشت...... .لیلی بیپردهٔ محمل شدم
تشنه کام امن بودم زین محیط....خاک مالیدم به لب ساحل شدم
جوهر تیغش پر طاووس داشت........ رنگها گل کرد تا بسمل شدم
نغمهها دارد مقامات ظهور..............او غنا ورزید و من سایل شدم
بس که کردم عقدهٔ اوهام جمع....خوشهٔ این کشت بیحاصل شدم
در من و او غیر حق چیزی نبود...... .فرقی اندیشیدم و باطل شدم
همچو اشکم لغزشی آمد به پیش.......گام اول محرم منزل شدم
ناخن تدبیر پیدا کرد وهم............ بیدل اکنون عقدهٔ مشکل شدم
دریافت تصنیف نغمه مهر حسام الدین سراج
ذکر یعنی به یاد خدا بودن و هر آنچه انسان را به یاد خدا (مذکور) بیاندازد یادآور یا مذکِّر است.
گاهی یک اثر هنری میتواند مذکّر باشد و پرده از رخ زیبای یار بر افکند و عالمی را مسحور خویش سازد. به نظر نگارنده یکی از دلایلی که عرفا به هنر بهخصوص شعر و موسیقی توجه داشتهاند همین بحث ذکر است.
بر همین اساس ازین پس در بخش عرفان و هنر به بیان نمونههایی از هنر عرفانی در زمینههای مختلف شعر، موسیقی، نقاشی، خطاطی، عکاسی و... پرداخته میشود، به این امید که مذکّر آن یگانه مذکوری واقع شود که جهان جلوهای از جمال زیبای اوست.
جلوهگاه رخ او دیده من تنها نیست
ماه و خورشید همین آینه میگردانند
(حافظ)