عرفان خراسان

تو چه دانی که ما چه مرغانیم

هر نفس زیر لب چه می خوانیم

"فهرست مجلات علمی معتبر وزارت علوم (1394) را از اینجا دریافت نمایید"

سوالات فصول 2-3-4-6 کتاب "سنگ بناهای معارف اسلامی"  فریتس مایر را از اینجا دریافت کنید.

گرچه وحدت خود یک حقیقت کاملاً عینی است لکن به نظر انسان یک مفهوم ذهنی و انتزاعی جلوه می‌کند. این امر و نیز یکی دو عامل که از روحیه و طرز تفکر مردم سامی‌نژاد بر می‌خیزد علت انتزاعی بودن هنر اسلامی است.

زیارتگاه احمدبن ابوالحسن شیخ احمد جام (536-441 هـ.ق) که قدمتی حدود 800 سال دارد، در شهرستان تربت‌جام (از شهرهای قدیمی استان خراسان که تا اوایل قرن هفتم از توابع نیشابور بوده است) قرار دارد و مشتمل بر ده بنای تاریخی است که در اطراف یک حیاط وسیع قرار گرفته اند. قبر خود شیخ، بدون هیچ‌گونه بنایی به صورت روباز در مقابل ایوان عظیمی قرار دارد و درخت پسته کوهی کهنسالی (با 900 سال قدمت) به صورت خودرو با شاخه هایی فراوان در میان قبر روئیده است که زائرین تربت شیخ اعتقاد خاصی به آن دارند.

گرچه مجموعه مزار «شیخ احمد جام» از قدیمی ترین آثار تاریخی و معماری باقی مانده پس از اسلام در ایران است ولی باغ و درختان کهنسال آن، شرایط نامساعدی دارند.

    آنچه از روی عادت بت پرستی و شرک می خوانیم، تا حد زیادی از ابداعات تعصب یهودیان است که هر شکلی از یکتاپرستی را که با یکتاپرستی خودشان فرق داشت متهم به بت پرستی می کردند؛ و حال آنکه هیچ یک از این اشکال خداپرستی، بت پرستی نبوده و نیست.

 Simone Weil

  بت پرستی واقعی و تمام عیار چیزی نیست جز آزمندی و ولع به متاع دنیا، شخص پرستی، و قوم پرستی و خود را قوم برگزیده دانستن. 

به مرگ بیاندیش نه به پس از مرگ، هدف را فراموش نکنید اما نتیجه را به دست فراموشی بسپارید، پرهیز ار تداعی معانی،خاطرات و خطورات و سیالیت آگاهی و … از دیگر راهکارهایی است که استاد ملکیان به تفسیر کارکرد آن ها در عرفان می پردازد.

به گزارش خبرنگار گروه اخلاق و عرفان جماران، مصطفی ملکیان، استاد فلسفه در جمع تعدادی از دانشجویان و اساتید دانشگاه با اشاره به این که «مجموع نشینی و دعوت به تمرکز از مهمترین آموزه های عارفان است.»
 گفت: «بر اساس مفهوم  مجموع نشینی می‌شود نظام‌های الهیاتی، عرفانی و اخلاقی را  ارزیابی کرد، همان طور که ما از جهات بسیار متعددی این نظام ها را ارزیابی و ارزش‌داوری می‌کنیم در باره نظام‌های دینی و الهیاتی،  عرفانی و نظام‌های اخلاقی از منظر این اندیشه هم می‌شود این نظام ها را  کم و بیش، با هم مقایسه کرد و به سود بعضی و به زیان بعضی فتوی داد.»

عباس میرزا - ولیعهد فتحعلی شاه قاجار و روشنفکر صوفی نواز- به ژوبر فرستاده ناپلئون چنین می گوید:

"نمی دانم این قدرتی که شما اروپایی ها را بر ما مسلط کرده چیست و موجب ضعف ما و قدرت شما چه هست... اجنبی حرف بزن! بگو من چه باید بکنم که ایرانیان را هشیار نمایم؟" (رک.به: اکبری، ص116)

کوثری در کتاب خود با توجه به نظرات محققان اروپایی در مورد "منش ملی ایرانی" آورده است که ایرانیان علاقه و ارادت زیادی به حضرت علی (علیه السلام) داشته و به صفای باطن تآکید بسیار دارند و این به دلیل جمع دو ویژگی بارز در منش ملی ایرانی در شخصیت این بزرگوار است که یکی گرایش به زهد و درویشی و دیگری گرایش به صفت جوانمردی و پهلوانی است. و جالب است که این دو صفت یعنی زهد و جوانمردی (فتوت) دریک شخصیت کاملاً ایرانی نیز وجود دارد کهدر قرن هفتم و هشتم می زیسته است و "پوریای ولی" نام دارد؛ پهلوانی که به درویشی و جوانمردی مشهور بوده است. به همین دلیل دو نهاد خانقاه (مروج زهد و درویشی) و زورخانه (مروج پهلوانی و جوانمردی) در جامعه سنتی ایران نقش مهمی در فرهنگ پذیر کردن ایرانیان داشتند. (رک.به: کوثری، ص 43)

یکی از مسائلی که در قرآن کریم به آن اشاره شده است شهادت دو زن در مقابل شهادت یک مرد می باشد برخی از صاحبنظران علّت این تفاوت را کمال مرد و نقصان در زن قلمداد نموده اند ابن عربی حکمت این تفاوت را در نیسان زن می داند برخی از خرده گیران این نسیان را به عنوان نقصی برای زنان مطرح نموده اند در حالی که این صفت نوعی کمال برای آنان است که برای اساس حکمت و مصلحت در وجود زن به ودیعه نهاده شده است و در واقع این صفت منطبق با صفت ستار العیوبی در حق تعالی است.

 زن باید دچار نسیان شود تا همسر و مادر باشد این نسیان زن است که باعث گذشتن او از خطای مرد می شود و به راحتی می بخشد اگرچه مظهر عطوفت است و به عقیده برخی عقل بر عطوفت غلبه و برتری دارد اما در واقع این عقل است که برای عشق و عطوفت زانو می زند آنجا که مادری با نسیان خود از بی مهری فرزند خود در می گذرد و عقل را شرمسار عطوفت و محبت می کند و این نسیان به سخره گرفته شده  برای زن است که از قلب آغشته به خون یک مادر آید آهسته به گوش این آهنگ

        آه پای پسرم یافت خراش                                         وای پای پسرم خرد به سنگ

زن اگر نبود رأفت خدا نمود نمی یافت و بهشت دوم او در روی زمین به تجلّی کشیده نمی شد؛عشق لایزال الهی که بال و پر جبرئیل را سوزاند و محمد (ص) را با فاصله دو کمان موفق به ادارک و شهود حق تعالی نمود از مسیر تجربه عشق و محبت یک زن می گذرد و اگر موسی (ع) موفق به شهود حق و مقام تکلّم با حق تعالی شد با رفع نیاز یک زن به این مقام نائل آمد پس نسیانی که کمال برای مرد و نقصان برای زن قلمداد می شود از مسیر گذشت و بخشش زن در برابر عصیان و بی مهری همسر و فرزند و به کمال رساندن و معراج مردان بزرگی می گذرد و معنا می یابد که همیشه در مهجوریت و گمنامی غوطه ور است. و چه زیبا گفت هجویری " مقبول خداوند مهجور خلق است و مقبول خلق مهجور ما"  اگر این نسیان نقص و برتری طلبی مرد بر زن معنا می شود پس نسیان و خطاپوشی حق تعالی در برابر عصیان بندگان چگونه تفسیر می شود...

سیذارتا (Siddhartha) نام کتابی است از هرمان هسه؛ که به تحول معنوی یک مرد برهمن می‌پردازد.سیذارتا در زبان سانسکریت، یعنی «کسی که به هدفش رسیده‌است».