عرفان خراسان

هشت پایان نامه برای برگزاری در هفته آینده بدین قرار اند:

روز شنبه 29 شهریور 1393:

    1. سرکار خانم سمیه درودی، «اندیشه های عرفانی نجیب الدین رضا اصفهانی، 11 و 30 دقیقه.

    2. سرکار خانم راحله اسلامی نژاد، «نمادهای مسجدالحرام در متون عرفانی»، 13 و 30 دقیقه.

    3. جناب آقای حمید یگانه راد، «مبانی سلوکی سید علی آقا قاضی[بر جان پاکش درود باد!]»، 14 و 30 دقیقه.

احیای سنت بدون تفکر نمی شود

گفت و گو با دکتر کریم مجتهدی

منوچهر دین پرست

    دکتر کریم مجتهدی، (استاد فلسفه غرب دانشگاه تهران) بیش از 40 سال است که به کار فلسفی مشغول است و توانسته طی این سال ها آثاری را به رشته تحریر درآورد و دانشجویان متعددی را نیز تربیت کرده است. کتاب افکار لایبنیتز دکتر مجتهدی به تازگی منتشر شده و ایشان توانستند سه گانه افکار هگل، کانت و لایبنیتز را به جامعه ایرانی عرضه کنند. این کتاب بهانه یی شد تا با ایشان گفت وگویی کنیم. اما بحث تنها به لایبنیتز اکتفا نکرد و او در میانه بحث تاکید کرد که «اعتقاد به گزینش های درست در جامعه ما وجود ندارد. دانشجوی من اعتقاد ندارد که اگر درست کار کند، کار درستش تشخیص داده می شود. ما لیاقت ها را درست تشخیص نمی دهیم و بر اساس لیاقت ها گزینش نمی کنیم... .»

طی دو هفته آینده 12 پایان نامه دفاع خواهد شد؛ سه پایان نامه برای برگزاری در هفته آینده بدین قرار اند:

- آقای مجتبی حاجیان، «تصحیح، تحقیق و تعلیق بخش اول کتاب فتح الابواب از پیر جمال اردستانی (قرن نهم)، شنبه ساعت 10 صبح.

- خانم مهدیه خاکزادی، «فلسفه شکر در متون عرفانی»، یکشنبه 23 شهریور 1393، ساعت 11 و 30 دقیقه.

- آقای محمد سعادتی، «فتوت در عصر قاجار»، یکشنبه شهریور 1393، ساعت 12و 30 دقیقه.

    محمد بن محمد غزالی طوسی (د 505 ق) هم در احیاء علوم الدین و هم در کیمیای سعادت برای نمونه حکایتی را برای خلق خوش یا خوش خویی آورده است. این حکایت متعلق است به حضرت رضا علیه السلام. مادر ایشان از کنیزان آفریقایی و سیه چرده بود و به همین جهت رنگ رخ ایشان هم به تیرگی گراییده بود. چنانکه با طبقات موالی (بردگان) یا اقوام دیگر امکان اشتباه پیش می آمد. حکایت بدین قرار است:

  «على‏ بن‏ موسى‏ الرضا (ع) را رنگ سیاه بود، و بر در سراى وى اندر نیشابور گرمابه ‏اى بود که چون اندر گرمابه شدى، خالى بکردندى. یک روز گرمابه خالى بکردند و وى اندر گرمابه شد، و آن گرمابه ‏بان غافل ماند.

روستایى فرو گرمابه شد، وى را دید پنداشت هندویى است از خادمان گرمابه. گفت: «خیز، آب بیاور.» بیاورد. دیگر گفت: «خیز، گل بیاور.» بیاورد همچنین وى را کار همى ‏فرمود، و وى همى‏ کرد.

 چون گرمابه ‏بان باز آمد، و آواز روستایى شنید که با وى حدیث مى ‏کرد، ترسید و بگریخت. چون به درآمد، گفتند: «گرمابه ‏بان بگریخت از بیم این واقعه.» گفت: «بگو مگریز، که جرم آن را بوده است که تخم به نزدیک کنیزکى سیه بنهاد!» (کیمیاى سعادت، ج‏2، ص 25 و 26)

صبح پنج شنبه 13 شهریور 1393 دانشگاه تهران همه عشق بود و همه دریغ به پاس از دست رفتن استادی به تمام معنا ...!

اشاره:

دکتر شهرام پازوکى به سال 1335 در تهران به دنیا آمد و پس از دریافت دیپلم ریاضى براى ادامه تحصیل در رشته فیزیک راهى کشور انگلستان شد امّا پس از چندى این رشته را رها کرد و به خواندن فلسفه رو آورد و دانش نامه کارشناسى، کارشناسى ارشد و دکترى را در همین زمینه از دانشگاه تهران اخذ کرد. استاد در حال حاضر عضو هیأت علمى پژوهشگاه علوم انسانى [دانشگاه آزاد اسلامی  و انجمن حکمت و فلسفه ایران] و از مدرّسان به نام دانشگاه است. از آثار انتشار یافته ایشان ترجمه دو کتاب از اتین ژیلسون یعنى «خدا و فلسفه» و «عقل و وحى در قرون وسطى» مى باشد. مطالعات ایشان هم اکنون بیشتر به عرفان و تصوّف معطوف است و در همین قلمرو و نیز درباره فلسفه غرب و فلسفه تطبیقى مقالات متعددى از ایشان انتشار یافته است. 

با سلام 

دوستانی که پایان نامه دارند از ساعت 10 تا 13 می توانند در دفتر گروه هماهنگی های لازم را انجام دهند.

موفق و سلامت باشید

    ابراهیم شمشیریان شاعر 43 ساله خراسان و فارغ التحصیل کارشناسی ارشد رشته عرفان اسلامی در دانشگاه آزاد نیشابور است. دست کم دو مجموعه شعر از او با نامهای غزلهای شیشه ای و سفرنامه مسافران ملکوت (خاطرات جنگ ایران و عراق) در سالهای 1388 و 1389 به چاپ رسیده اند. با آنکه فضای رسمی دانشگاه اجازه استفاده بیشتر از ایشان را در کلاس نمی داد، اکنون برخی از شعرهای ایشان که درباره گروه عرفان یا مقولاتی عرفانی است را در اینجا منتشر می کنیم. لازم می دانم از اینکه اشعار خود را در اختیار وبلاگ گروه قرار دادند از ایشان سپاسگزاری کنم.

تائو به معنی طریقت یا راه و روش، آیینی فلسفی-عرفانی منسوب به لائوتزو می‌باشد که اساس آن بر وحدت وجود و نکوهش عقل استوار است و 600 سال قبل از میلاد مسیح در چین شکل گرفت.

حقیقت تائو:¹

لائو تزو:«یک از تائو متولد می‌شود و دو از یک به وجود می‌آید. سه از دو زاده می‌شود و همه چیز از سه به‌وجود می‌آید.»

یک یا نهایت بزرگ، نیروی فراگیر و بدون ضد تائوست است که دو، یعنی یین (نیروی منفی) و یانگ (نیروی مثبت) را به‌وجود می‌آورد، همواره یکی از این دو نیرو غلبه می‌یابد و طبیعت در راه تائو به‌پیش می‌رود؛ ولی از بر هم‌کنش این دو، سه که همان زندگی است شکل می‌گیرد.

------------------------------

¹. تذکر: برای تحلیل و مقایسه تطبیقی به بخش اول از این پست (حقیقت زروان: وحدت خیر و شر) مراجعه شود.

اشاره

 بدون تردید یکی از اساتیدی که در سه دهه گذشته در شناخت علمی عرفان و تصوف نقش داشته است دکتر نصر الله پورجوادی است. این گفتگوی بسیار مهم با ایشان به نوعی چکیده ای از برخی از مهمترین محورهای مطالعات انجام شده کنونی در این قلمرو است به دانشجویان گروه سفارش می کنم که با دقتی خاص این گفتگو را چند بار مرور کنند. حتا امکان بهره گیری از برخی بندهای سخن ایشان برای پیگیری در پژوهش ها و پایان نامه ها وجود دارد.

آیین زُروانی؛ مکتبی فلسفی- عرفانی و صورتی از دین زرتشت است ولی با آن اختلافات بارزی دارد. این آیین در دوره ساسانیان در غرب ایران رواج یافت و بر آیین مانی تأثیر فراوان نهاد.

خدای زروانیان، زُروان نام دارد خدایی که بی‌زمان، نامتناهی و بی‌تعین است و آن‌گاه که تعین می‌یابد زمانمند و کرانمند شده و مرز این بی‌کرانگی تا سپهر است و سپهر مرز بین زمانه بی‌کرانه و کرانمند است. اهورامزدا و اهریمن، دو تعین زروان هستند، ولی در پایان جهان این ثنویت از میان می‌رود و تعین‌ها که حالت بالفعل دارند به حالت بالقوه بازمی‌گردند و همه به فنا می‌رسند.

منبع: جلالی مقدم، مسعود. (1384)، آیین زروانی مکتب فلسفی-عرفانی زرتشتی بر مبنای اصالت زمان، انتشارات امیر کبیر.، فصل 7و19.