توکل یکی از مقامات است که درنزد صوفیه مشهور است.در کیمیای سعادت آمده است:اگر کسی خیال کند که شرط توکل یعنی همه کارها با حق تعالی است وبه اختیار خود کاری نکند خطاست.وتاکید می کند آیه ی "وما من دابه فی الارض الا علی الله رزقها" (هود -6)(ونیست هیچ جنبنده ای در زمین مگر بر خداست روزی آن)دلیل بر آن نیست که انسان دست از سعی بردارد وبرای کسب روزی از خانه بیرون نرود.در این رابطه...

حاجی بکتاش ولی، متصوف، و بنیانگذار طریقت بکتاشیه در سال 605 قمری در نیشابور بدنیا آمد. نام و نسب او را محمدبن ابراهیم بن موسی خراسانی ثبت کرده‌اند. وی در ترکیه به حاجی بکتاش ولی مشهور است. وی در سده هفتم هجری/ سیزدهم میلادی می‌زیست. طبق روایات سنتی، حاجی بکتاش اهل نیشابور خراسان است. او در حوالی چهل سالگی به روم(آسیا ی صغیر) مهاجرت کرد و در سال 668 قمری، در ۶۲ سالگی، درگذشت. بکتاشی‌ها، تبار حاجی بکتاش را به شیخ احمد یسوی، عارف سده ششم هجری / دوازدهم میلادی، و از این طریق به امام موسی کاظم می‌رسانند. روایات مندرج در منابع کهن بکتاشی، از جمله مناقب حاجی بکتاش یا ولایتنامه دربارهٔ زندگی حاجی بکتاش مشابه افسانه‌هایی است که درباره سایر عرفای سده هفتم هجری رواج دارد و او را بیشتر به عنوان یک چهره اسطوره‌ای دارای کرامات خارق العاده جلوه گر می‌سازد. به رغم این افسانه‌ها، مدارکی در دست است که وجود شخصیتی واقعی به نام حاجی بکتاش را به اثبات می‌رساند. کهن ترین اشاره به نام حاجی بکتاش در وقف نامه‌ای است که در سال ۶۹۵ ق. / ۱۲۹۵ م. نگاشته شده و در آن از مرحوم حاجی بکتاش و لی یاد شده است. سند بعد، وقف نامه دیگری است متعلق به سال ۶۹۷ ق. / ۱۲۹۷ م. که در آن از املاک حاجی بکتاش یاد شده است. نشان می‌دهد که وی فرد ی متمول و معروف در منطقه محل سکونتش بوده و روستایی به نام او شهرت داشته است. در مناقب العارفین افلاکی نیز از عار فی به نام حاجی بکتاش خراسا نی یاد شده که معاصر مولوی متوفی ۶۷۲ ق. / ۱۲۷۳ م و جانشین و خلیفه بابا رسول الله بود. سند بعدی، شعری است از خطیب اوغلو، شاعر ترک، که در سال ۱۴۰۹ سروده شده و گویا ترجمه‌ای است از مقالات عربی حاجی بکتاش خراسا نی؛ و حاوی برخی مباحث عرفانی است و ابراز علاقه فراوان به خاندان پیامبر اسلام ودوازده امام شیعه نموده است. این منابع، و منابع د یگری که به سده شانزدهم میلادی تعلق دارند، ثابت می‌کند که واقعاً عارفی شیعی به نام حاجی بکتاش نیشابوری خراسانی وجود داشته و از نیمه دوم سده سیزدهم میلادی به عنوان پیر طریقت بابایی در آسیای صغیر پیروانی داشته است.

    از مرحوم استاد سید جلال الدین آشتیانی، مقدمه ای مفصل (67 صفحه) و دقیق و البته به تعبیر فروتنانه خودشان «مقدمه ناچیز و بر سبیل ارتجال و با عجله» در ابتدای کتاب شکوه شمس در عرفان عملی و نکته هایی پیرامون جناب مولوی و مثنوی عزیز آمده که بسیار قابل استفاده است. از باب تشویق دوستان و تنبیه همگان این قطعه از پایان این مقدمه تقدیم می شود:

مردم گیا

درقسمت حکمت عملیّه اسرار الحکم ملّا هادی سبزواری (صفحه 536) ضمن توضیح تجلی اسماء و صفات ربوبی در عالم و صدور وجود و هستی از ذات ازلی و ابدیش ، به این بیــــت       بر می خوریم:

از این است ، مستخلف اند ای کیا                  اگر مردم و گرچه مردم کیا

خواجه غار(قسمت اول)

او را ابراهیم ادهم گویند. برآن شده ام اطلاعاتی درباب او و مکانی که هم اکنون دردامان بینالودمقبره اونامندکسب نمایم. به انگیزه شناخت این بزرگ مردعازم روستای زیبا و ویلائی هفت غارشدم. پس ازگذر از ویلاهای زیباکه یادآور طبیعت زیبای شمال بود به دامنه کوه رسیدم. ازاین قسمت به بعد تا رسیدن به محل مقبره منسوب به وی باید پیاده طی طریق میکردم. هوابسیارسرد بود و باد خنکی در حال وزیدن. بعد از صعود از کوه دشت وسیع و زیبایی جلوی دیدگانم ظاهرشد. هوا سردتر شد و دانه های ریزبرف شروع به بارش نمودند منظره ای بسیارزیبا و دل انگیز. از بالای دشت که به سمت پایین نگاه میکردی ویلاها با سقفهای رنگی خود نمایی می کردند اما با همه زیبایی انسان را متأسف می کردکه حریم طبیعت چگونه در حال نابود شدن است. به هرحال باید می رفتم و فکرم را معطوف به ابراهیم می ساختم همو که خواجه غار نامندش. بلخ کجا و دامان باشکوه بینالود کجا! ذهنم درحال مرور بود عارف، صوفی و ابراهیم.

دریافت غزل ۳۰۲ دیوان شمس  باصدای شهرام ناظری و آهنگسازی محمد جلیل عندلیبی

مینیاتور از استاد محمود فرشچیان

تعبیر آیت الله جوادی از مناجات حضرت امیر(ع)

ما باید امر به معروف و نهی از منکر را به معنای مجبور کردن ندانیم، بلکه به معنای راهنمایی کردن و وادار کردن بدانیم که کار خدا همین است و کار ما هم باید همین باشد و این راهنمایی و وادار کردن اصلا نیازی به زور و اجبار ندارد، زیرا انسان با زور و اجبار راهنمایی نمی­ شود، بلکه سرکوب می­ شود و از انسانیت در می ­آید.